Steeds meer melkveehouders doen aan ‘carbon farming’

Koolstofbewuste landbouw is vandaag erg actueel. Via carbon farming kunnen landbouwers bijdragen tot het verminderen van klimaatverandering én zich beter wapenen tegen de gevolgen ervan. Ook in ons land gaan steeds meer melkveehouders aan de slag met technieken die de opslag van koolstof in de bodem bevorderen. Op het jaarlijkse zuivelsymposium, georganiseerd door het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing (VLAM), zoomden experts in op tal van pistes voor een verdere verduurzaming van de sector, zoals carbon farming, methaanreductie via genetische selectie en de herwaardering van een circulair landbouwmodel.

Vijfde symposium rond duurzame zuivel
​Naar jaarlijkse gewoonte brengt VLAM een aantal vakspecialisten samen voor een stand van zaken inzake duurzaamheid in de Belgische zuivelsector. Na twee digitale edities vond dit vijfde symposium vanmorgen fysiek plaats in het Vlaams Parlement, onder meer in aanwezigheid van Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns.

De zuivelsector is nu acht jaar aan de slag met de Duurzaamheidsmonitor die heel concreet de duurzaamheidsinspanningen van de melkveehouders in kaart brengt. Bij de nulmeting in 2014 namen de melkveehouders gemiddeld 9,4 duurzaamheidsinitiatieven. Vandaag bedraagt dat gemiddelde 19,2 op een totaal van 45 mogelijke initiatieven. Een studie van de KU Leuven bevestigt het positieve effect van die inspanningen op het klimaat: zo daalde de koolstofvoetafdruk van een liter rauwe melk met 30% de voorbije 20 jaar.

Carbon farming en methaanreductie
​Het symposium besteedde veel aandacht aan de mogelijkheden van carbon farming, een manier om extra koolstof te binden in landbouwbodems. Meer organische koolstof in de bodem leidt tot een betere bodemkwaliteit en een betere infiltratie van het regenwater, dat ook langer ter beschikking blijft voor de gewassen. Jana Roels, Consulent klimaat en verduurzaming bij Boerenbond: “Carbon farming, zoals het inzaaien van groenbedekkers of akkerland vervangen door blijvend grasland, is één van de hefbomen waarmee we de strijd tegen klimaatopwarming kunnen aangaan. Ook kan het een verdienmodel worden voor de landbouwer en helpt het zuivelverwerkers om te evolueren naar klimaatneutrale producten.”

Daarbij werd het initiatief Claire voorgesteld, het eerste online CO₂-platform in België. Mede-oprichtster Johanna Huylenbroeck: “Claire – ‘Clean Air’ – streeft naar een samenleving met een ‘netto-nul-CO₂-uitstoot’ en wil landbouwers stimuleren tot duurzame praktijken voor meer CO₂-opslag in de bodem. Dat doet Claire door hen een marktplaats aan te bieden en hen zo in contact te brengen met Belgische bedrijven die hun CO₂ binnen België willen compenseren. Nooit eerder werden op die manier landbouwers in ons land gecompenseerd voor de klimaatinspanningen die ze doen.”

Joris Relaes, administrateur-generaal van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), bekeek onder meer hoe melkveehouders de circulariteit kunnen verbeteren. “Door kringlopen te sluiten, efficiënter om te gaan met energie, water, nutriënten, bodem… maar ook door verliezen en afval te beperken, reststromen te valoriseren, hernieuwbare energie te gebruiken. Back to basics, zeg maar: terug naar de basislandbouwinzichten van vroeger mét de technologie van vandaag.”

Als fokkerijspecialist bij CRV ging Eric Lievens dieper in op methaanreductie via genetica. “Vandaag zijn er een 50-tal fokwaardes voor betere koeien, zoals de fokwaardes ‘levensduur’, ‘vruchtbaarheid’ of ‘uiergezondheid’. Een specifieke fokwaarde ‘methaan’ zou een serieuze doorbraak betekenen in het klimaatverhaal, maar daar is het nog nét iets te vroeg voor. Al zijn de eerste resultaten veelbelovend. Met de fokwaarde methaan zou je jaarlijks 1% minder methaan kunnen uitstoten. Dat lijkt weinig op het eerste gezicht, maar het gaat om een continue progressie – een blijvende verandering die oploopt van generatie op generatie – waardoor je na 30 jaar aan 30% methaanreductie zit.”

Lancering factbook rond duurzame zuivel
​Ook werd het factbook ‘Duurzame zuivel, opportuniteiten voor een groene toekomst: carbon farming en methaanreductie’gelanceerd, met meer toelichting en cijfers over de inspanningen van de sector. Experten uit verschillende vakgebieden gaan daarbij dieper in op thema’s als carbon farming, methaanreductie en circulariteit in de melkveehouderij. Je kan het volledige factbook – de vijfde editie intussen – online inkijken via de website van VLAM en via deze link.

Het factbook en symposium maken deel uit van een Europese campagne die de inspanningen van de zuivelsector op het gebied van duurzaamheid onder de aandacht wil brengen. Naast België nemen ook Frankrijk, Denemarken, Ierland en Noord-Ierland deel aan deze internationale campagne.

Voor meer info

VLAM l Sara Santens l +32 476 86 06 63 l [email protected]l www.allesoverzuivel.be

RCA I Yannick Speelmans I +32 497 66 08 86 I [email protected] I www.rcapress.be